การบำเพ็ญพระราชกุศลอุทิศถวายพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว

 

          เมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๖๘ เวลา ๐๑.๔๖ น. แล้ว พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวซึ่งทรงรับรัชทายาทเสด็จดำรงสิริราชสมบัติสืบต่อมา ได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้มีการไว้ทุกข์ถวายมีกำหนดเวลา ๑ ปี และเมื่อครบกำหนดไว้ทุกข์ ๑ ปีในวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๖๙ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีการพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลออกทุกข์ ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย มีรายการละเอียด ดังนี้

 

 

 

 

          ปีต่อๆ มาทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีการพระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลอุทิศถวาย ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัยในวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน ซึ่งโปรดเกล้าฯ ให้กำหนดเป็นวันคล้ายวันสวรรคตเป็นลำดับมาจนถึงครั้งสุดท้ายในวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๔ และแม้ว่าการพระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศล ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง ต้องงดไปตั้งแต่เปลี่ยนแปลงการปกครองใน พ.ศ. ๒๔๗๕ แต่ที่วชิราวุธวิทยาลัยคงมีการบำเพ็ญกุศลอุทิศถวายทุกปีตลอดมาจนโรงเรียนต้องหยุดการเรียนการสอนตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๘๕ เพราะประสบภัยจากการทิ้งระเบิดของเครื่องบินฝ่ายสัมพันธมิตรในระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง จึงต้องหยุดไปชั่วระยะเวลาหนึ่ง

 

          เมื่อสงครามสงบลงและโรงเรียนกลับมาเปิดการเรียนการสอนอีกครั้ง ใน พ.ศ. ๒๔๘๙ โรงเรียนก็ได้จัดงานบำเพ็ญกุศลอุทิศถวายเช่นที่เคยปฏิบัติมา ต่อมาในการบำเพ็ญกุศลอุทิศถวายเมื่อวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๙๑ โรงเรียนได้กราบทูลเชิญ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนชัยนาทนเรนทร (สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาชัยนาทนเรนทร) ประธานคณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เสด็จมาทรงเป็นประธาน ณ หอประชุมวชิราวุธวิทยาลัย

 

 

พระชัยวัฒน์รัชกาลที่ ๖ ประดิษฐานเหนือม้าหมู่บนธรรมาสน์บุษบก ณ หอประชุมวชิราวุธวิทยาลัย

 

 

          ในงานนี้ประธานคณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ฯ ได้ประทานพระดำรัสความตอนหนึ่งว่า “การบำเพ็ญกุศลทูลเกล้าถวายพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวในวันคล้ายวันสวรรคตของพระองค์ท่าน ซึ่งโรงเรียนนี้ได้ปฏิบัติตลอดมาทุกปี นับว่าเป็นการกระทำที่น่าสรรเสริญอย่างยิ่ง เพราะเป็นการกระทำของสัตบุรุษผู้มีความกตัญญูกตเวที” และก่อนเสด็จกลับได้มีพระบัญชาสั่งเจ้าพนักงานพระราชพิธีสำนักพระราชวังที่มาช่วยจัดงานว่า ต่อไปให้การจัดงานบำเพ็ญพระราชกุศล ในวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน ณ วชิราวุธวิทยาลัยเป็นงานพระราชพิธี ฉะนั้นในการบำเพ็ญพระราชกุศลอุทิศถวายพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัววันที่ ๒๕ พฤศจิกายน ปีต่อๆ มา จึงมีเจ้าพนักงานพระราชพิธีอัญเชิญพระไชยวัฒน์รัชกาลที่ ๖ ขึ้นรถพระประเทียบจากพระบรมมหาราชวัง มาร่วมในพิธีโดยเชิญขึ้นประดิษฐานเหนือม้าหมู่บนธรรมาสน์บุษบก และเมื่อพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร เสด็จนิวัติพระนครภายหลังจากทรงสำเร็จการศึกษาแล้ว ก็ได้เสด็จพระราชดำเนินมาในการทรงบำเพ็ญพระราชกุศลอุทิศถวายพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นประจำทุกปีมา

 

          แต่ด้วยเหตุที่ทรงมีพระราชกรณียกิจน้อยใหญ่ที่ต้องทรงบำเพ็ญเพื่อประเทศชาติและประโยชน์สุขของประชาชน ไม่สามารถจะทรงปลีกเวลาเสด็จพระราชดำเนินมาทรงบำเพ็ญพระราชกุศลด้วยพระองค์เอง ก็ได้โปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร และพระบรมวงศ์ผลัดกันเสด็จมาปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระองค์ทุกปี

 

          ในรัชกาลสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ก็ทรงพระมหากรุณาเสด็จพระราชดำเนินมาทรงบำเพ็ญพระราชกุศล ณ วชิราวุธวิทยาลัย ในวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน ทุกปีมา